Xương bướm: Giải phẫu xương khớp đầu mặt

Bệnh viêm xoang bướm luôn được nhắc đến nhiều khi chuyên gia phát hiện bệnh nhân bị viêm ở xoang. Xoang là các lỗ hổng, được tạo ra từ xương. Vì vậy, xoang bướm được tạo nên từ xương bướm. Xương bướm: Giải phẫu xương khớp đầu mặt sẽ giúp người đọc hiểu rõ hơn về bệnh lý viêm xoang bướm.

GIẢI PHẪU HỌC: THÔNG TIN VỀ XƯƠNG BƯỚM

Xương bướm (có tên tiếng Anh là Os Sphenoidale). Xương nằm ở giữa nền sọ. Có mặt trước khớp với xương trán, xương sàng, và mặt sau khớp với xương chẩm, và ở hai bên với xương thái dương. Xương bướm theo giải phẫu xương khớp đầu mặt có tất cả 4 phần, gồm:

Mô tả thân bướm

Nằm ở giữa nền sọ, có hình hộp. Trong xương có hai hốc rỗng, ngăn cách với nhau bởi một vách mỏng, gọi là xoang bướm có lỗ thông với ngách mũi giữa. Như vậy, xoang bướm được cấu thành chủ yếu từ thân của xương bướm.

Thân bướm có 6 mặt:

Mặt trên

Lõm vào để tạo thành hố tuyến yên.

+ Phía trước thân bướm có mào xương bướm và rãnh giao thoa thị giác.

+ Phía sau thì có phần xương phẳng tiếp với phần nền xương chẩm gọi là yên bướm, ở 4 góc có 4 mỏm tương ứng với 2 mỏm yên trước và 2 mỏm yên sau.

Mặt dưới

Tạo nên một phần vòm ổ mũi - miệng, có củ bướm (mỏ bướm).

Hai mặt bên

Liên kết với hai cánh nhỏ và hai cánh lớn, nơi cánh lớn dính vào thân có rãnh xoang tĩnh mạch hang.

Mặt trước

Khớp với mảnh thẳng xương sàng và xương trán. Hai bên có lỗ xoang bướm.

Mặt sau

Tiếp khớp trực tiếp với phần nền xương chẩm.

Hai cánh lớn của xương bướm

Dính vào hai mặt bên của thân bướm, gồm:

- Mặt ngoài (ổ mắt) tạo nên một phần thành ngoài ổ mắt, có cơ thái dương bám.

- Mặt thái dương quay về phía hố thái dương.

- Mặt hàm trên là mặt dưới.

Ở giữa cánh nhỏ và cánh lớn giới hạn một khe gọi là khe bướm hay khe thị giác có các dây thần kinh III, IV, Vị và nhánh mắt của dây V chui qua.

- Dọc theo thân bướm cánh lớn có các lỗ chính từ trước ra sau:

+ Lỗ tròn hay lỗ tròn to: thần kinh hàm trên đi qua

+ Lỗ bầu dục: thần kinh hàm dưới đi qua

+ Lỗ gai hay lỗ tròn bé: động mạch màng não giữa đi qua.

Hai cánh nhỏ ở trên

Ở phía trước, mặt trong liên quan với màng não, với não, mặt ngoài tạo nên một phần trần ổ mắt. Gồm có ống thị giác để thần kinh thị giác và động mạch mắt đi qua, mỏm yên bướm trước và khe trên ổ mắt.

Mỏm chân bướm

+ Có 2 chân bướm trong và ngoài, mỗi mỏm gồm hai mảnh xương hình chữ nhật, từ mặt dưới thân và cánh lớn xương bướm đi xuống.

+ Giữa 2 cánh chân bướm tạo nên hố chân bướm có cơ chân bướm bám.

+ Phía dưới mỏm chân bướm trong có mỏm móc cánh chân bướm, cho dây chằng bướm hàm bám vào.

ĐÔI NÉT VỀ BỆNH VIÊM XOANG BƯỚM

Xoang bướm cụ thể nằm ở đâu?

Xoang bướm thuộc nhóm xoang sàng sau và được cấu thành từ:

+ Thành trên tương ứng với tầng trước và tầng giữa của đáy sọ, kết nối tuyến yên với vùng dưới đồi của não (khu vực liên quan đến khả năng vận động và nhận thức cảm tính).

+ Thành dưới hướng xuống thanh quản và thực quản. Đây là phần trần của vòm họng.

+ Thành trước (hay thành mũi) có lỗ thông xoang bướm và góp nên tạo thành phần sau của vòm họng.

+ Thành sau tiếp giáp với phần đáy của hộp sọ (vị trí liên quan đến xoang tĩnh mạch chẩm ngang).

+ Thành ngoài chính là phần sau của hốc mắt.

Thế nào là viêm xoang bướm? Biến chứng ra sao?

Viêm xoang bướm là tình trạng phù nề, viêm nhiễm và xuất hiện dịch mủ ở xoang bướm. Vì xoang này nằm ẩn sâu, có khả năng kết nối ổ mắt với nhiều dây thần kinh nên nếu không chủ động điều trị nghiêm túc, kịp thời, bệnh nhân sẽ phải đối mặt với hàng loạt biến chứng phức tạp như:

+ Sốt cao và co giật

+ Viêm xoang mạn tính

+ Nhiễm trùng ổ mắt, ảnh hưởng thị lực, thậm chí mù lòa

+ Lồi nhãn cầu, có gai mắt nề, cử động mắt chậm chạp, khó khăn

+ Tác động tiêu cực đến hộp sọ

Địa chỉ khám và điều trị bệnh lý liên quan đến xương bướm

Phòng khám tai mũi họng Hoàn Cầu luôn đặt sức khỏe của bệnh nhân lên hàng đầu. Chúng tôi có các thế mạnh mà bệnh nhân luôn đánh giá cao, bởi:

+ Dịch vụ có quy trình thăm khám rõ ràng.

+ Chi phí công khai theo đúng quy định của Bộ Y tế quy định.

+ Hoạt động theo đúng quy định và giám sát của Bộ.

+ Đội ngũ y chuyên gia, điều dưỡng có trình độ chuyên môn cao, lành nghề.

+ Cơ sở vật chất, máy móc, trang thiết bị hiện đại, đạt chuẩn điều trị của ngành.