Hạt xơ dây thanh: bệnh nguy hiểm ít ai ngờ tới

Với nghề giáo viên, ca sĩ, hoạt náo viên, bệnh viêm họng luôn thường trực. Tuy nhiên, tỉ lệ mắc bệnh hạt xơ dây thanh cũng không thấp, nhưng ít ai biết. Hạt xơ dây thanh: bệnh nguy hiểm ít ai ngờ tới sẽ giải thích và mô tả về bệnh lý này. Bạn đọc cần nắm rõ nhá!

ĐÔI NÉT CƠ BẢN VỀ BỆNH HẠT XƠ DÂY THANH

Hạt xơ dây thanh là gì?

Mô tả bệnh lý

+ Là tình trạng tổn thương, gây ra các hạt xơ có kích thước nhỏ. Hạt xơ có 2 hạt nằm đối xương nhau, ở vị trí 1/3 trước dây thanh quản ở 2 bên.

+ Chân hạt xơ thường rộng, nhìn giống như một khối gắn lỏng lẻo trên mép dây thanh.

+ Đây được xem là do cọ xát quá mức của 2 dây thanh quản vào nhau trong lúc phát âm.

+ Khi xuất hiện hạt xơ, người bệnh sẽ gặp khó khăn khi phát âm, giọng nói ngày càng trở nên khàn. Thở hay hụt hơi, tức ngực khi nói và có khi phải gắng sức để nói.

Đối tượng mắc bệnh

+ Thường xuất hiện ở độ tuổi vị thành niên, cả nam lẫn nữ.

+ Thường gặp ở những nghề nghiệp phải dùng giọng nói với tần suất cao như giáo viên, MC, ca sĩ. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng: có sự liên hệ trực tiếp giữa tần suất nói nhiều, tần số âm thanh với hạt xơ dây thanh.

Nhận định y học

Khó khẳng định hạt xơ dây thanh ở nam hơn nữ

+ Ở những tổn thương nằm ở mép trong đối, bên trên dây thanh, ở bệnh nhân nam thì gần như không phải là hạt xơ dây thanh.

+ Bất kỳ người bệnh nam nào có tổn thương trên, đều cần phải được chuyên gia thăm khám và chẩn đoán kĩ trước khi kết luận bệnh là hạt xơ dây thanh.

Hạt xơ dây thanh là bệnh lành tính

+ Đây là khối u lành tính, không phải là tổn thương dạng ung thư hay tiền ung thư.

+ Phần lớn bệnh phát hiện ở người trẻ tuổi không phải bệnh lý ác tính và không cần thiết thực hiện thủ thuật sinh thiết giải phẫu bệnh.

Triệu chứng, dấu hiệu đặc trưng

+ Khan tiếng, mất giọng là triệu chứng đầu tiên của bệnh. Nguyên nhân là do 2 dây thanh quản không khép kín được hoặc rung không đều khi phát âm, bị vướng hạt xơ.

+ Tùy kích thước hạt xơ mà mức độ khan tiếng nặng hoặc nhẹ.

Phân biệt hạt xơ dây thanh và polyp thanh quản

Dựa vào màu sắc

+ Hạt xơ: có màu gần giống với mép tự do dây thanh quản.

+ Polyp thanh quản: có màu đỏ sẫm hoặc đỏ ửng so với mép dây thanh quản.

Dựa vào thời gian phát triển

+ Hạt xơ: có tốc độ phát triển nhanh hay chậm, tùy thuộc vào mức độ cọ xát của 2 dây thanh quản khi phát âm nhiều hay ít.

+ Polyp thanh quản: có tốc độ phát triển nhanh trong thời gian ngắn, ít phụ thuộc vào yếu tố phát âm.

Dựa vào tính chất đối xứng

+ Hạt xơ dây thanh quản: luôn có tính chất đối xứng, có 2 tổn thương với kích thước tương đương ở vị trí 1/3 ở cả 2 bên dây thanh.

+ Polyp thanh quản: không có tính chất đối xứng. Ngoài ra còn có u nang nước, hay viêm kích ứng đối bên.

Hạt xơ dây thanh quản có nguy hiểm không?

Dù là lành tính, nhưng nếu hạt xơ phát triển lâu dài, không được can thiệp điều trị kịp thời sẽ gây ra bệnh lý như:

+ Khàn tiếng, hụt hơi: kèm theo ho khan hay ho có đờm nhầy, khiến cho người bệnh dần dần mất giọng, tiếng nói không thể thoát ra được. Gây khó khăn trong giao tiếp.

+ Viêm thanh quản: tuy hạt xơ dây thanh là biến chứng của viêm thanh quản mãn tính, nhưng nếu các hạt xơ tồn tại lâu ngày lại làm tăng nguy cơ viêm thanh quản cấp tính. Nguyên nhân chủ yếu là vi khuẩn tấn công khi dây thanh đang bị tổn thương.

+ Cổ họng sưng đau: đặc biệt là người bệnh vẫn phải la hét lớn hoặc khi nuốt thức ăn, mức độ đau họng thường có xu hướng tăng lên. Người bệnh có nguy cơ cao gặp phải những biến chứng trên đường thở hoặc bị xuất huyết thanh quản.

+ Ung thư thanh quản: dù tỉ lệ rất thấp. Đây là biến chứng nghiêm trọng, nguy hiểm nhất của hạt xơ dây thanh quản.

PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ BỆNH HẠT XƠ DÂY THANH HIỆN NAY

Phương pháp nội khoa - dùng thuốc điều trị

Các khuyến cáo đi kèm khi dùng thuốc để tác động đến hạt xơ dây thanh:

+ Chỉ định dùng một số loại kháng sinh hay thuốc kháng viêm, giảm đau.

+ Súc miệng bằng nước muối sinh lý thường xuyên.

+ Tuyệt đối không uống nước đá lạnh hoặc uống rượu bia.

+ Cố gắng hạn chế tối đa việc phải dùng giọng nói. Khi buộc phải nói, hãy nói với mức âm lượng cần thiết.

+ Bổ sung nước cho cơ thể nhằm ngăn ngừa tình trạng khô cổ họng. Như nước đun sôi để nguột, nước trái cây.

+ Tránh tiếp xúc với các loại hóa chất, khói bụi hoặc khói thuốc lá.

Chú ý:

+ Tuyệt đối tuân thủ các chỉ định của chuyên gia về liều lượng và tần suất, thời gian dùng.

+ Nếu điều kiện chăm sóc tại nhà không đảm bảo, cần liên hệ với chuyên gia ngay.

+ Phương pháp nội khoa không giúp loại bỏ hoàn toàn hạt xơ dây thanh. Cách này chỉ giúp ức chế sự phát triển của hạt xơ. Việc hồi phục hoàn toàn, tùy thuộc vào ý thức tuân theo khuyến nghị chuyên gia của bệnh nhân.

Phương pháp ngoại khoa - phẫu thuật nội soi

+ Khi thuốc không còn tác dụng điều trị, các hạt xơ đã có xu hướng phát triển quá lờn thì cần can thiệp bằng phương pháp nội soi.

+ Bệnh nhân cần kiêng cử đúng theo chỉ định của chuyên gia trong giai đoạn hậu phẫu.

+ Hạn chế tuyệt đối việc dùng giọng nói trong thời gian nhất định. Có thể dùng thêm một số thiết bị hỗ trợ để khuếch đại tiếng nói.